Οι Γραφικές Τέχνες στο απόσπασμα

Οι τελευταίες αρνητικές εξελίξεις στη διαδικασία τελικού προσδιορισμού των τμημάτων στη Σχολή Γραφικών Τεχνών και Καλλιτεχνικών Σπουδών (σήμερα Σχολή Καλλιτεχνικών Σπουδών όπως την κατάντησε το τραγικό σχέδιο ΑΘΗΝΑ) οδηγούν, εάν επιβεβαιωθούν, στην εξαφάνιση ενός από τα πλέον ιστορικά τμήματα του ΤΕΙ Αθήνας, του Τμήματος  Τεχνολογίας Γραφικών Τεχνών, το οποίο λειτουργεί από το 1974 και είναι μοναδικό στην Ελλάδα.

Η τελευταία πρόταση που κατατέθηκε στη Σύγκλητο του ΤΕΙ Αθήνας (22/11/17) για ίδρυση τμήματος με τίτλο «Γραφιστικής και Οπτικής Επικοινωνίας» με την επιστήμη γραφικών τεχνών και συσκευασίας να ειναι η μία εκ των δύο κατευθύνσεων (η άλλη είναι η γραφιστική), έχει προταθεί από ένα μόνο άτομο και αποτελεί καινοφανή προσωπική του θέση, χωρίς να προταθεί, να συζητηθεί και να αποφασιστεί από κανένα θεσμικό όργανο. Εάν γίνει αποδεκτή, θα οδηγήσει σε οριστικό ενταφιασμό της επιστήμης και της τεχνολογίας των γραφικών τεχνών στην ανώτατη εκπαίδευση.

Τα μέλη ΔΕΠ, οι φορείς των πτυχιούχων και των φοιτητών και οι επιστημονικοί και επαγγελματικοί φορείς των γραφικών τεχνών και της συσκευασίας, πρότειναν Αυτόνομο Τμήμα με τίτλο «ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΓΡΑΦΙΚΩΝ ΤΕΧΝΩΝ ΚΑΙ ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑΣ» Στην περίπτωση λειτουργίας του νέου τμήματος σε συνεργασία με άλλο γνωστικό αντικείμενο, τότε οι λέξεις «ΓΡΑΦΙΚΩΝ ΤΕΧΝΩΝ» περιλαμβάνονται οπωσδήποτε στον τίτλο του τμήματος. Στην προκειμένη περίπτωση της συγχώνευσης με την γραφιστική (κάτι που δεν προτείνεται από κανέναν από τα μέλη ΔΕΠ αλλά δυστυχώς μπορεί να ισχύσει), τότε   ο τίτλος του Τμήματος είναι: "ΤΜΗΜΑ ΓΡΑΦΙΚΩΝ ΤΕΧΝΩΝ ΚΑΙ ΟΠΤΙΚΗΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ" με τις κατευθύνσεις Επιστημών Γραφικών Τεχνών-Συσκευασίας και Γραφιστικής. Ο τίτλος αυτός είναι δόκιμος επιστημομικά και εκφράζει ισοτιμα τις δύο κατευθύνσεις που παραμένουν διαφορετικές, σε κάθε περίπτωση.

Η αντιεπιστημονική πρόταση του τίτλου όπως προτάθηκε στη Σύγκλητο του ΤΕΙ Αθήνας  είναι σαφέστατα στερούμενη οποιασδήποτε επιστημονικής τεκμηρίωσης και στην πράξη αποτελεί τη  νέχιση του σχεδίου ΑΘΗΝΑ του 2013 οπου τα τμήματα τεχνολογίας γραφικών τεχνών και γραφιστικής συγχωνεύθηκαν σε ένα με τίτλο τμήματος  «Γραφιστικής», με την ταύτιση τίτλου τμήματος και κατεύθυνσης! Για να γίνει κατανοητή η δομή του μορφώματος αυτού που επιχειρείται να συνεχιστεί με την ανωτέρω αδόκιμη πρόταση, παρατίθεται μία αναγωγή από άλλες επιστήμες στην ανώτατη εκπαίδευση (φυσικά τηρουμένων των αναλογιών):
•    Τμήμα Αρχιτεκτονικής με δύο κατευθύνσεις:
•    Aρχιτεκτονικής και Πολιτικού Μηχανικού ή ακόμα πιο παραστατικά:
•    Τμήμα Οδοντιατρικής, με δύο κατευθύνσεις:
•    Οδοντιατρικής και Ιατρικής!

 Γραφικές Τέχνες και Γραφιστική

Είναι γεγονός ότι πολλοί  συγχέουν  την γραφιστική και τις γραφικές τέχνες, και αυτό είναι λογικό για όσους δεν  γνωρίζουν τι ακριβώς αφορούν αυτά τα αντικείμενα. Με δύο λόγια η διαφορά είναι ότι η γραφιστική, ο δημιουργικός σχεδιασμός μέσων οπτικής επικοινωνίας, αποτελεί μέρος του πολύ ευρύτερου αντικειμένου των γραφικών τεχνών. Και αυτό ισχύει αντικειμενικά στην διοίκηση και διαχείριση, στη βιομηχανία, στις επιχειρήσεις, στην εκπαίδευση και στην έρευνα. Ωστόσο, η υπεύθυνη πολιτεία και ειδικά το ΥΠΕΘ και φυσικά όσοι έχουν θεσμικό ρόλο στο ΤΕΙ Αθήνας ΓΝΩΡΙΖΟΥΝ ακριβώς τις διαφορές στα γνωστικά αυτά αντικείμενα.

Γι' αυτό, η επιχειρούμενη συνειδητή διάλυση της επιστήμης και τεχνολογίας γραφικών τεχνών με τις αντιεπιστημονικές απόψεις, είναι κατακριτέα. Το πρόβλημα γίνεται ακόμη πιο σοβαρό, από τη στιγμή που αφορά τον ανασχεδιασμό της ανώτατης εκπαίδευσης που επιχειρείται με την ίδρυση του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής και αφορά το μέλλον των φοιτητών που καλούνται να σπουδάσουν γνωστικά αντικείμενα, όπως αυτό των γραφικών τεχνών.

Οι φοιτητές, οι πτυχιούχοι και τα μέλη ΔΕΠ της επιστήμης και τεχνολογίας των γραφικών τεχνών, έχουν προτείνει την λειτουργία αυτόνομου τμήματος στο Πανεπιστήμιο  Δυτικής Αττικής με πλήρη τεκμηρίωση που βασίζεται σε αντικειμενικά δεδομένα και την διεθνή πρακτική στην έρευνα και την εκπαίδευση. Συνεπώς, το γνωστικό αντικείμενο των γραφικών τεχνών, σε μία πολιτεία και ένα κράτος που θέλει να υποστηρίζει την ανάπτυξη, θα έπρεπε να αποτελεί ΑΥΤΟΝΟΜΟ ΤΜΗΜΑ με τίτλο «Επιστημών Γραφικών Τεχνών και Συσκευασίας» με τουλάχιστον τρεις κατευθύνσεις:

•    γραφικών τεχνών –εκτυπώσεων,
•    ψηφιακών μέσων (digital media) και
•    σχεδιασμού και παραγωγής συσκευασίας.

Και αυτό γιατί αφορά σε ένα γνωστικό αντικείμενο με καινοτομική και ραγδαία εξελισσόμενη επιστημονική και εφαρμοσμένη έρευνα και με πλήρες και ουσιαστικό αντίκρυσμα του πτυχίου και του προγράμματος σπουδών στην αγορά εργασίας σε σημαντικούς κλάδους της βιομηχανίας των γραφικών τεχνών, εκτυπώσεων, εκδόσεων, των ψηφιακών μέσων στην οπτική επικοινωνία (σχεδιασμός και παραγωγή) και φυσικά του εξαιρετικά σημαντικού για την Ελλάδα κλάδου της παραγωγής συσκευασίας. Η εμπειρία μας δείχνει ότι είναι συνεχής η ζήτηση θέσεων πρακτικής άσκησης και εργασίας στα επιμέρους πεδία των γραφικών τεχνών και της συσκευασίας από τις Ελληνικές επιχειρήσεις, παρά τις συνθήκες κρίσης που επικρατούν στη χώρα.

Ολοι οι επιστημονικοί φορείς των γραφικών τεχνών στην Ελλάδα, στηρίζουν την ίδρυση Τμήματος επιστημών γραφικών τεχνών  και συσκευασίας. Γιατί; διότι, στους αποφοίτους του τμήματος τεχνολογίας γραφικών τεχνών, βρίσκουν τα στελέχη και τους εργαζόμενους που μπορούν να βασιστούν για να αναπτυχθούν. Δεν είναι τυχαίο ότι περίπου 2000 πτυχιούχοι και απόφοιτοι της τεχνολογίας γραφικών τεχνών, σε σύνολο περίπου 2300 από το 1977, εργάζονται στους συναφείς κλάδους (όλα τα στοιχεία με ονόματα και διευθύνσεις στη διάθεση οποιουδήποτε ενδιαφέρεται).  Δεν ενδιαφέρεται η πολιτεία για τη στελέχωση των επιχειρήσεων με εργαζόμενους πτυχιούχους τη στιγμή που η ανεργία στους νέους και ειδικά σε αποφοίτους της ανώτατης εκπαίδευσης βρίσκεται στα ύψη;

H πολιτεία, και ειδικότερα το ΥΠΕΘ, θα έπρεπε να αναζητήσει η ίδια το επιστημονικό δυναμικό που υπάρχει, για να αναπτύξει τέτοια σύγχρονα τμήματα. Ομως όχι... Οι επιταγές των δανειστών επιβάλλουν τη συγχώνευση τμημάτων και την περικοπή χρηματοδοτήσεων, όπως καλή ώρα με την συγχώνευση των τμημάτων των ΤΕΙ Αθήνας και Πειραιά και με την μετατροπή της πρακτικής ασκησης σε προαιρετική!

Η επιστήμη και η τεχνολογία των γραφικών τεχνών θα μπορούσε να υπηρετηθεί έστω και σε ένα συγχωνευμένο τμήμα, σε συνεργασία με άλλα γνωστικά αντικείμενα, με τη σαφή θεσμική διατήρηση της ανεξαρτησίας της κατεύθυνσης, με μαθήματα κατεύθυνσης τουλάχιστον 5 -6 εξαμήνων (σε σύνολο 8). Αυτό όμως που ειναι αδιανόητο, ειναι να μην υπάρχουν σε τίτλο τμήματος οι λέξεις ΓΡΑΦΙΚΩΝ ΤΕΧΝΩΝ.

Αν επικρατήσει η λογική του τίτλου που προτάθηκε στη Σύγκλητο του ΤΕI Αθήνας στις 22/11, τότε οι φοιτητές της επιστήμης των γραφικών τεχνών θα σπουδάζουν σε ένα τμήμα χωρίς να έχουν ΤΙΤΛΟ!

Πόσο πιο ξεκάθαρα μπορεί να τεθεί αυτό το θέμα; Και γιατί  - με ποιά σκοπιμότητα -  επιχειρείται από κάποιους η διάλυση της εκπαίδευσης στην επιστήμη των γραφικών τεχνών;

 Επιστήμες Γραφικών Τεχνών και Συσκευασίας

Οι γραφικές τέχνες είναι διεθνώς κατοχυρωμένος επιστημονικός και επαγγελματικός όρος. που προσδιορίζει τον κλάδο τη βιομηχανία και την επιστήμη αυτή στην Ελλάδα. Η επιστήμη των γραφικών τεχνών αποτελεί ένα αυτόνομο πεδίο της επιστήμης των μηχανικών (engineering) και το νέο Τμήμα/κατεύθυνση θεραπεύει τα επιστημονικά πεδία των Γραφικών Τεχνών και της Συσκευασίας.

Οι επιστήμες των Γραφικών Τεχνών και της Συσκευασίας περιλαμβάνουν ένα ευρύ φάσμα επιστημονικών πεδίων, τεχνολογιών και διαδικασιών  σχεδιασμού και παραγωγής με στόχο, αφ΄ενός την κατάλληλη προετοιμασία, προσαρμογή, διαχείριση, βιομηχανική μαζική παραγωγή, μετεπεξεργασία, και τη διανομή των πληροφοριών, κυρίως σε χαρτί, λοιπά υποστρώματα αλλά όλο και περισσότερο και ψηφιακά (εκδόσεις, έντυπες και ηλεκτρονικές) και αφ΄ετέρου τις τεχνολογίες υλικών, τις διαδικασίες σχεδιασμού περιεκτών, την εξειδικευμένη επεξεργασία και μορφοποίηση ψηφιακών αρχείων και δεδομένων, τις εκτυπώσεις, περατώσεις και ειδικές εργασίες των συσκευασιών.

Τα δύο επιστημονικά πεδία συνδέονται πολλαπλώς και συγκροτούνται από ένα ευρύ φάσμα επιστημονικών κλάδων, τα οποία αξιοποιούν γνώσεις και μεθόδους κυρίως της φυσικής επιστήμης, της μηχανικής και της τεχνολογίας, της επιστήμης των υλικών αλλά και από τις επιστήμες της συμπεριφοράς, της τεχνολογίας των πληροφοριών και της επικοινωνίας, της διαχείρισης και οικονομίας και της επιχειρηματικότητας.
Ειδικότερα περιλαμβάνουν τα επιμέρους επιστημονικά και τεχνολογικά πεδία των υλικών, επιστρώσεων και εκτυπωτικών υποστρωμάτων, των εκδόσεων εντύπων και ηλεκτρονικών, των εκτυπώσεων κάθε είδους και μορφής, της επεξεργασίας και διαχείρισης εκδοτικού περιεχομένου, της επεξεργασίας των μέσων οπτικής επικοινωνίας και την τυπογραφία και το βιβλίο (ως εξαιρετικά σημαντικά πεδία τεχνών και πολιτισμού).

Επιπρόσθετα περιλαμβάνουν τον ολιστικό σχεδιασμό συσκευασίας, την απεικόνιση και προβολή των προϊόντων, τις μεταφορές, την επισήμανση, την στοιβασία και τις ιδιότητες και τα χαρακτηριστικά των υλικών και υποστρωμάτων, την επεξεργασία χρώματος στην συσκευασία και τις εκτυπώσεις και τις περατώσεις συσκευασιών, σε συνδυασμό με τις απαιτήσεις της εφοδιαστικής αλυσίδας, των ιδιοκτητών των brands και τις προδιαγραφές των προϊόντων που συσκευάζονται.

Περιλαμβάνουν επίσης την διασύνδεση του σχεδιασμού με την παραγωγή και το μάνατζμεντ, την διοίκηση και τις ροές εργασίας σε ένα σχεδόν αποκλειστικά ψηφιακό περιβάλλον. Ιδιαίτερη έμφαση δίδεται στην λεγόμενη "Δημιουργική βιομηχανία  - Creative Industries" που αποτελεί ένα πεδίο συνάντησης τεχνών και πολιτισμού, μηχανικής, βιομηχανίας, τεχνολογίας, παραγωγής και διαχείρισης, μάνατζεμεντ και σύγχρονης επιχειρηματικότητας.

 Η εκπαίδευση στην Επιστήμη των Γραφικών Τεχνών

Παγκοσμίως, λειτουργούν περί τα 180-200 Τμήματα, Σχολές και Πανεπιστήμια όπου διδάσκεται η επιστήμη καi η τεχνολογία των Γραφικών Τεχνών και όπου ΔΕΝ υπάρχει η γραφιστική.  Υφίσταται ο IC- Διεθνής Κύκλος Πανεπιστημίων Γραφικών Τεχνών που έχει ως μέλη 110 τμήματα γραφικών τεχνών και συσκευασίας στον κόσμο.

Στο γνωσιολογικό αντικείμενο και το περιεχόμενο σπουδών της επιστήμης των γραφικών τεχνών και της συσκευασίας περιλαμβάνονται (ενδεικτικά):

•    Εκδόσεις, έντυπες και ηλεκτρονικές
•    Διοίκηση, διαχείριση, ποιοτικός έλεγχος, οργάνωση και προγραμματισμός παραγωγής, εξειδικευμένη κοστολόγηση, διαχείριση έργων και μελετητικό έργο γραφικών τεχνών
•    Ολιστικός σχεδιασμός, εκτυπώσεις και παραγωγή Συσκευασίας
•    Διαχείριση και επεξεργασία περιεχομένου Εντύπων και Ηλεκτρονικών μέσων στην οπτική επικοινωνία
•    Συστήματα και τεχνολογίες Premedia και Cross-Μedia Publishing
•    Τυπογραφία, Προεκτύπωση, Εκτυπώσεις, Βιβλιοδεσία, Περατώσεις, Κυτιοποίϊα
•    Χρώμα γραφικών τεχνών και διαχείριση χρώματος
•    Εφαρμογές Διαδικτύου, Ψηφιακών μέσων και Πολυμέσων
•    Τεχνολογίες Υλικών γραφικών τεχνών, μελανών, εκτυπωτικών υποστρωμάτων και επιστρώσεων
•    Τυπωμένα Ηλεκτρονικά, συστήματα web-to-print,  καιprint to web, εκτυπώσεις ασφαλείας, συστήματα διαχείρισης και αυτοματισμών  Print 4.0, JDF-JMF.

 Κλάδος και βιομηχανία των γραφικών τεχνών και της συσκευασίας

Αυτόνομοι κλάδοι παγκοσμίως με επιχειρήσεις, υλικά, προμηθευτές, κατασκευαστές μηχανών, εξοπλισμού, λογισμικού και συστημάτων παραγωγής. Λειτουργούν σύλλογοι, σύνδεσμοι επιχειρηματιών, εργατικά σωματεία, εθνικές και διεθνείς εκθέσεις συνομοσπονδίες, ερευνητικά κέντρα και ινστιτούτα, blogs, forums, δίκτυα, κλπ.

Στην Ευρώπη, η βιομηχανία της εκτύπωσης στα 28 (27 + το Ενωμένο Βασίλειο) κράτη μέλη της ΕΕ περιλαμβάνει 120.000 επιχειρήσεις και απασχολεί περίπου 700.000 άτομα.  Εχει ετήσιο κύκλο εργασιών περίπου 80 δις €. Η βιομηχανία σε όλη την Ευρώπη αποτελείται κυρίως από μικρές επιχειρήσεις, καθώς πάνω από το 90% των επιχειρήσεων γραφικών τεχνών, απασχολούν λιγότερα από 20 άτομα. Στην Ελλάδα λειτουργεί σημαντικός αριθμός επιχειρήσεων (περί τις 4500 μονάδες χωρίς τους αυτοαπασχολούμενους) και εργάζονται περί τους 50.000 εργαζόμενοι. Το περιεχόμενο σπουδών και ο τίτλος σπουδών του γνωστικού αντικειμένου της επιστήμης των Γραφικών Τεχνών και Συσκευασίας (του τμήματος τεχνολογίας γραφικών τεχνών), έχουν ουσιαστικό αντίκρυσμα σε συγκεκριμένους κλάδους της οικονομικής δραστηριότητας όπου βρίσκουν θέσεις εργασίας οι πτυχιούχοι τεχνολογίας γραφικών τεχνών και ειδικότερα στους Κλάδους:

18 -  Εκτυπώσεις και αναπαραγωγή προεγγεγραμένων μέσων

58 - Εκδοτικές δραστηριότητες

17-  Χαρτοποιϊα και κατασκευή χάρτινων προϊόντων και στον διακλαδικό τομέα του σχεδιασμού και της παραγωγής Συσκευασίας

(Πηγή: ΣΤΑΚΟΔ-2008_Eisagogi_Tomos_I_new.pdf, - Εθνική ταξινόμηση της οικονομικής δραστηριότητας – ΣΤΑΚΟΔ 2008 - 2009).

Φορείς των κλάδων γραφικών τεχνών και συσκευασίας στην Ελλάδα

HELGRAMED – Πανελλήνια Ενωση Πτυχιούχων Τεχνολογίας Γραφικών Τεχνών
Σπουδαστική Ενωση Τεχνολογίας Γραφικών Τεχνών
ΣΕΜΕΕ – Σύνδεσμος Εκτυπωτικών Μέσων Επικοινωνίας Ελλάδος
ΣΥΒΙΠΥΣ – Σύνδεσμος Βιομηχανιών Παραγωγής Υλικών Συσκευασίας
ΕΛΣΕΤ - Ελληνικός Σύνδεσμος Ετικετοποιών
Ένωση Τυπογραφείων και Επιχειρήσεων Γραφικών Τεχνών Αττικής
ΣΕΜΕ  - Σύνδεσμος Επαγγελματιών Μεταξοτυπών Ελλάδος
Πανελλαδική Ένωση Λιθογράφων Μισθωτών Γραφικών Τεχνών – Τύπου και Συναφών επαγγελμάτων
Ένωση Γραφιστών Ελλάδας

Διεθνείς ερευνητικοί οργανισμοί (ενδεικτικά)

Το επιστημονικό πεδίο των γραφικών τεχνών αποτελείται από ένα πλέγμα εθνικών και διεθνών συνεδρίων και λειτουργεί εδώ και δεκαετίες ως συγκροτημένος επιστημονικός χώρος με ερευνητικούς φορείς, επιστημονικά και επαγγελματικά δίκτυα. Ενδεικτικά αναφέρονται οι διεθνείς οργανισμοί:

IARIGAI - The International Association of Research Organizations for the Information, Media and Graphic Arts Industries (Διεθνής οργανισμός ερευνητικών Ινστιτούτων γραφικών τεχνών με περίπου 80 μέλη ανά τον κόσμο).

TAGA – Technical Association of Graphic Arts,

International Circle of Educational Institutes for Graphic Μedia - Technology and Management, Διεθνής οργανισμός Πανεπιστημίων γραφικών τεχνών. 110 μέλη σε σύνολο 190 περίπου τμημάτων επιστημών γραφικών τεχνών στον κόσμο.

Περαιτέρω, ενδεικτικά αναφέρονται ορισμένοι διεθνείς οργανισμοί και δίκτυα των γραφικών τεχνών: IFRA-WAN (Διεθνής οργανισμός εφημερίδων),  EGIN (Ευρωπαϊκό δίκτυο επαγγελματικής κατάρτισης γραφικών τεχνών), Ιntergraf (Συνομοσπονδία συνδέσμων εκτυπωτικών επιχειρήσεων), CIP4, World Packaging Association, Smithers-PIRA, OE-A (Organic and Printed Electronics Association), FESPA (ερευνητικός οργανισμός για την μεταξοτυπία και την ψηφιακή εκτύπωση), InPEQ (δίκτυο ερευνητικών οργανισμών και σχολών γραφικών τεχνών  στη Βαλκανική χερσόνησο), η τεχνική επιτροπή "Graphic Technology TC130" στον οργανισμό ISO, καθώς και σημαντικοί εθνικοί οργανισμοί έρευνας όπως οι FOGRA και DFTA (Γερμανία), UGRA (Ελβετία),  Idealliance, Printing Industries of America, FTA (τεχνικός οργανισμός Φλεξογραφίας), ERA (Ευρωπαϊκός οργανισμός Βαθυτυπίας), GCEA (ΗΠΑ), JAGAT (Ιαπωνία).

Ελληνικές επαγγελματικές εκθέσεις γραφικών τεχνών και συσκευασίας στην Ελλάδα

- GRAPHICA. Η επόμενη το 2019

- ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑ. Η επόμενη 12-15 Oκτωβρίου 2018

Επιστημονικά πεδία και αντικείμενα έρευνας στις γραφικές τέχνες και την συσκευασία

Ενδεικτικά πεδία επιστημονικής έρευνας είναι τα μελάνια και εκτυπωτικά υποστρώματα και υλικά, οι τεχνολογίες εκτυπώσεων και περατώσων, η ανάπτυξη εξειδικευμένων εφαρμογών και λογισμικών επεξεργασίας εικόνας και εντύπων, η πολύχρωμη εκτύπωση, η μέτρηση και πιστοποίηση των χρωμάτων, οι υβριδικές εκτυπώσεις και οι εκτυπώσεις ασφαλείας, η ευφυής, διαδραστική και έξυπνη συσκευασία, τα τυπωμένα ηλεκτρονικά, η  ανάπτυξη προδιαγραφών και πιστοποίησης  των τεχνολογιών και διαδικασιών παραγωγής κατά ISO, κλπ.

Μήπως λείπει κάτι που δεν προσθέσαμε; Mήπως τα ακαδημαϊκά χαρακτηριστικά; Και από αυτά έχουμε!

Σαν μέλη ΔΕΠ και επιστήμονες πτυχιούχοι γραφικών τεχνών με διδακτορικά στις γραφικές τέχνες και τη συσκευασία και με μεταπτυχιακές σπουδές, διαθέτουμε εκατοντάδες δημοσιεύσεις σε επιστημονικά περιοδικά και συνέδρια. Είμαστε μέλη διεθνών ερευνητικών οργανισμών, κριτικοί αναγνώστες επιστημονικών δημοσιεύσεων. Συμμετέχουμε και διοργανώνουμε διεθνή συνέδρια, επιστημονικές και επαγγελματικές ημερίδες,  και συμμετέχουμε ενεργά εδώ και δεκαετίες στο ερευνητικό γίγνεσθαι των γραφικών τεχνών και της συσκευασίας.

Συμπεράσματα:
Επιτέλους, ας δώσει το ΥΠΕΘ την ευκαιρία στο γνωστικό αντικείμενο της επιστήμης των γραφικών τεχνών και της συσκευασίας να λειτουργήσει με ΤΙΤΛΟ τμήματος  αντικειμενικά και επιστημονικά σωστό και να αναπτυχθεί. Είναι τόσο δύσκολο;